Joost Swarte – Outs & Ins. Scratch Books, 2025. 112 pagina’s. € 30,-

Een boek van Joost Swarte is altijd moeilijk te recenseren. Je hoeft namelijk niet te vertellen is dat het adembenemend is om naar te kijken en dat de kwaliteit hoog is. Want als dat anders zou zijn geweest, zou het niet gepubliceerd zijn. Maar bij deze bundeling is dat wat anders, omdat het hier om architectuur en ontwerp gaat als onderwerp. Dat vraagt nog steeds om goede tekeningen, maar er komt een dimensie bij omdat het al dan niet in 3D vervolgens is uitgevoerd, of zou worden uitgevoerd. We komen in dit boek ook een aantal goede bedoelingen tegen het nooit verder hebben geschopt dan 2D, de tekentafel. Swarte is ook in zijn vroege werk al bezig met architectuur, af en toe in satirische zin, maar in de loop van de tijd werd zijn interesse serieuzer en kreeg hij daardoor de welwillende aandacht van architecten. Swarte zette een idee op papier, de architect maakte er iets realistisch van en het resultaat was steevast verrassend en vernieuwend. Want was is het met striptekenaars, die kennen geen architectenconventies, die voelen zich niet gebonden aan regels en fantaseren er lustig op los. Het hoeft nog niet meteen realistisch te zijn, de specialisten lossen de onmogelijkheden wel. Op die wijze raakte Swarte betrokken bij een aantal projecten, met name ook in zijn woonplaats Haarlem, waar hij de Toneelschuur, het Johannes Enschede Hof en De Vierhoek. En niet alleen de buitenkant interesseerde hem, ook het interieur ontkwam niet aan Swartes ongebreidelde fantasie wat tot bijzonder aardige gebruiksvoorwerpen en meubels heeft geleid. Outs & Ins laat dit allemaal zien en Swarte voorzag het boek van toelichtingen over de diverse projecten, evenals Mélanie van der Hoorn en Maarten Kloos. Het is prachtig coffeetable-book geworden waarin je kunt zien welke fantasieën werkelijkheid zijn geworden. Dat liegt er niet om. Prachtig boek toch weer!